تواتر حدیث کساء

خبر متواتر آن است که افراد زیادی به گونه ای آن را هم­آهنگ نقل کنند که هم­آهنگی و اتفاق نظر آنان به دروغ ممکن نباشد.¹ حدیث کساء از جمله احادیثی است که متواتر نقل شده است. در هر عصری، افراد زیادی از بزرگان شیعه و اعاظم اهل سنت با استناد به مدارک کافی اجتماع پنج تن اصحاب کساء را در زیر کساء و دعای پیامبر را در حق آنان و آمدن پیامبر صلی الله علیه و اله به در خانه فاطمه زهرا علیها السلام را نقل کرده اند.

بعد از پیامبر اعظم صلی الله علیه و اله تبلیغ این رویداد توسط امیرالمؤمنین علی علیه السلام و امام حسن مجتبی علیه السلام و امام حسین سید الشهدا علیه السلام و بنابر روایت جابر بن عبدالله، فاطمه زهرا علیها السلام که از اصحاب کساء است و نیز از سایر ائمه اطهار علیهم السلام متواتر نقل شده است و به هر حال در نزد اعاظم شیعه و حتی بسیاری از علمای اهل سنت تواتر این حدیث ثابت و تردیدناپذیر است.

تأکید بزرگان بر تواتر حدیث کساء

دانشمندان بزرگ شیعه نیز به تواتر این حدیث تصریح داشته اند؛ از جمله:

1) علامه حلی رحمة الله علیه می­نویسد:

به اجماع مفسران و جمهور [علمای عامه] مثل احمد بن حنبل و دیگران، آیه تطهیر در شأن رسول خدا صلی الله علیه و اله و علی و فاطمه و حسنین صلوات الله علیهم نازل شده است.²

2) شیخ مفید رحمة الله علیه در بحث با فردی به نام کرابیسی می­گوید:

مخالف و موافق نقل کرده اند که این آیه در خانه ام سلمه رضی الله تعالی عنها نازل شده و رسول الله صلی الله علیه و اله در آن خانه بود و علی و فاطمه و حسنین علیهم السلام با او بودند. آنان را با کسای خیبری پوشانید و فرمود: «اللهم هؤلاء اهل بیتی» [خدایا اینان اهل بیت من اند]. در آن حال خداوند آیه تطهیر را نازل کرد و رسول الله صلی الله علیه و اله آیه را بر آنان خواند. ام سلمه رضی الله عنها عرض کرد: یا رسول الله، آیا من از اهل بیت تو نیستم؟ آن بزرگوار فرمود: تو به سوی نیکی هستی. ولی نفرمود که تو از اهل بیت من هستی. حتی اصحاب حدیث روایت کرده اند: درباره آیه تطهیر از عمر پرسیدند؛ گفت: از عایشه سؤال کنید. عایشه نیز گفت: آن آیه در خانه‌ام سلمه نازل شده، از او بپرسید؛ بهتر از من می­داند.³

3) محدث خبیر، مرحوم حاج شیخ عباس قمی می­گوید:

از توصیف جابر حضرت حسین علیه السلام را به خامس اصحاب کساء معلوم میشود که این لقب از القاب معروفه آن حضرت بوده و حدیث اجتماع خمسه طیبه علیهم السلام تحت کساء از احادیث متواتره است که علمای شیعه و سنی روایت کرده­اند.⁴

4) صاحب تفسیر کنزالدقائق بعد از نقل روایات بسیار در تفسیر آیه کریمه می­نویسد:

تخصیص اهل بیت به آل محمد صلوات الله علیهم از طریق خاصه و عامه متواتر است و روشن شد که دلیل آن اجماع نیست، بلکه احادیث متواتر است.⁵

5) مفسر عالی­قدر شیخ ابوالفتوح رازی در تفسیر این آیه می­نویسد:

و این خطاب مردان را باشد، نه خطاب با زنان. و نیز اخبار متواتره که مخالف و مؤالف روایت کرده اند از ابوسعید الخدری که رسول علیه السلام گفت: این در حق پنج کس آمد: من و علی و فاطمه و حسن و حسین⁶.

6) علامه سید شرف الدین می­نویسد:

بدون شک اهل بیتی را که خدای متعال از آنان آلودگیها را دور کرده و به نص آیه تطهیر، هر چه کاملتر پاکشان کرده، جز پنج تن اصحاب کساء نیستند و این به روشنی افضلیت آنها را بر هر آنچه روی زمین و زیر سایه آسمان است، اثبات می‌کند؛ زیرا آنان عبارت اند از: برادرش علی بن ابیطالب علیه السلام که به نص قرآن در آیه مباهله، نفس پیامبر است؛ فاطمه علیها السلام پاره تنش که خدا به غضب او غضب می‌کند و به رضای او راضی می‌شود؛ و دو ریحانه اش حسنین علیه السلام سید جوانان اهل بهشت اند. با این دلایل محکم و روشن معلوم می‌شود که آن پنج تن مشمول آیه تطهیرند و کسی از فرزندان آدم در این فضیلت با آنان شریک نشده و احدی در این عالم زیر کساء به آنان ملحق نگشته است. در این خصوص کلام رسول الله صلی الله علیه و اله کافی است که فرمود: «أنزلت هذه الآیة فی خمسة: فیّ و فی علی و الحسن و الحسین و فاطمة» [این آیه درباره پنج نفر نازل شده است: من و علی و حسن و حسین و فاطمه] و به اجماع اهل قبله از تمام مذاهب اسلامی آیه تطهیر در خانه‌ام سلمه نازل شده است و پس از آن با اجتماع و قرار دادن خود و علی و فاطمه و حسنین در زیر یک پوشش و دعا در حق آنان، ایشان را از همه امت برگزید.⁷

5) آیة­الله العظمی صافی گلپایگانی می‌نویسد:

بر حسب احادیث متواتر و مشهور بین شیعه و سنی آیه تطهیر در مورد اجتماع پنج تن شخصیت ممتاز عالم آفرینش در زیر کساء و دعا و صلوات پیغمبر که صلی الله علیه و اله بر آنها دفعات متعدد در منزل پیغمبر صلی الله علیه و اله و در خانه فاطمه علیها السلام و در حجره ام سلمه و بعض اماکن دیگر اتفاق افتاده، نازل شده.⁸

1الوجیزة الدرایة، ص4؛ الدرایة، شهید ثانی، ص12.

2نهج الحق و کشف الصدق، ص173.

3الفصول المختاره ، ص53 و 54

4منتهی الامال، ج1، ص322.

5کنز الدقائق ، ج10 ، ص385

6تفسیر ابوالفتوح رازی، ج9، ص153.

7الکلمة الفراء فی تفضیل الزهراء، موسوعة الامام السید شرف­الدین، ج5، ص14. و دوباره در ص16 بر تواتر این حدیث تأکید می­کند.

8پرتوی از عظمت امام حسین علیه السلام ، ص22.