حدیث کساء معروف

منظور حدیث کساء معروفی حدیثی است که مؤمنان جهت برآورده شدن حاجتها و شفای مریضان و طلب مغفرت گناهان در مجالس دینی خود می‌خوانند. 

سند حدیث کساء معروف

شیخ عبدالله بن نورالله بحرانی در کتاب العوالم سند «حدیث کساء» را تا جابر چنین نقل کرده است:¹

رأیت بخط الشیخ الجلیل السید هاشم البحرانی²، عن شیخه الجلیل السید ماجد البحران، عن الشیخ الحسن بن زین الدین الشهید الثانی، عن شیخه المقدس الاردبیلی، عن شیخه علی بن عبدالعالی الکرکی، عن الشیخ علی بن هلال الجزایری، عن الشیخ احمد بن فهد الحلی، عن الشیخ علی بن الخازن الحائری، عن الشیخ ضیاء الدین علی بن الشهید الاول عن ابیه، عن فخر المحققین، عن شیخه و والده العلامة الحلی، عن شیخه المحقق، عن شیخه ابن نما الحلی، عن شیخه محمد بن ادریس الحلی، عن ابن حمزة الطوسی صاحب ثاقب المناقب، عن الشیخ الجلیل محمد بن شهر آشوب، عن الطبرسی صاحب الاحتجاج، عن شیخه الجلیل الحسن بن محمد بن الحسن الطوسی، عن ابیه شیخ الطائفة الحقة، عن شیخه المفید، عن شیخه الکلینی، عن علی بن ابراهیم، عن ابیه ابراهیم بن هاشم، عن احمد بن ابی نصر البزنطی، عن قاسم بن یحیی الجلاء الکوفی³، عن ابی بصیر، عن ابان بن تغلب عن جابر بن یزید الجعفی عن جابر بن عبدالله الانصاری رحمة الله علیهم اجمعین.

1 شیخ عبداله پسر نورالله بحرانی از شاگردان مرحوم علامه مجلسی، و عالمی خبیر و محدثی ماهر و متتبع بود. علامه تهرانی می­نویسد: کتاب العوالم الموسوم جامع العلوم و المعارف و الاحوال من الایات و الاخبار و الاقوال، و هو الکتاب الکبیر الذی یزید علی مجلدات البحار بکثیر بل انه یبلغ مأة جلد، للعالم المتتبع الخبیر المحدث الشیخ عبدالله البحرانی. (الذریعة الی تصانیف الشیعه، ج 15، ص 356)

علامه متتبع محمد باقر موسوی می­نویسد: الشیخ المحدث الماهر المتتبع الجلیل و المتبحر النبیل عبدالله بن نورالله البحرانی الذی هو صاحب کتاب العوالم الکبیر فی جمیع ما وجد عنده من الاخبار الواردة عن مولینا الائمة الاطهار فی مجلدات جمة تربو علی مجلدات کتاب بحارالانوار، و قد کان من تلامذة صاحب البحار و له الروایة عنه، و کأنه من جملة من اعانه علی التألیف المزبور. (روضات الجنات، ج 4، ص 254)

این القاب که علمای بزرگ از مرحوم شیخ عبدالله بحرانی متذکر و شخصیت علمی و وثاقت در نقل احادیث به صراحت بیان نموده‌اند، در صداقت او به نقل احادیث اولیایش صلوات الله علیهم کافی است. اهل علم و فرهیختگان شرح حال علما می‌دانند سلسله راویان حدیث کساء از شیخ عبدالله بحرانی تا احمد بن محمد بزنطی همگی از اصحاب اجازه و از اجله علما و فقهای شیعه‌اند، و شخصیت علمی وثاقت در نقل حدیث درایت وقوه تشخیص آنان و بودنشان از فرهیختگان علم و فضیلت تقوا اظهر من الشمس است، قطعاً حدیث مرسل هر یکی از این نخبگان کمتر از مراسل محمد بن ابی عمیر نمی‌باشد بنابراین ادعای مرسل بودن حدیث خدشه‌ای بر آن وارد نمی‌کند چنان چه مرسلات ابن ابی عمیر رضوان الله علیه را قبول دارند.

2 نویسنده پژوهشی درباره حدیث کساء (ص 23) با استناد به کتاب اعیان الشیعه و امل الامال نوشته‌های مرحوم سید هاشم بحرانی را متهم به غلو و سستی نموده و حال آنکه با توجه به تجلیل اعاظم و بزرگان از آن مرحوم، چنین داوری جفا در حق آن مرد علم و تقوا است. عبارت اعیان الشیعه درباره وی چنین است (ج 1، ص 249):

فی اللؤلؤ: کان فاضلا محدثا جامعا متتبعا للاخبار ربما لم یسبقه سابق سوی شیخنا المجلسی و انتهت ریاست البلد بعد الشیخ محمد بن ماجد و فی تتمة الامل الامل: کان من جبال العلم و بحوره لم یسبقه سابق و لالحقه لاحق فی طول الباع و کثرة الاطلاع حتی العلامة المجلسی، وفی ریاض العلماء: صنف ما یزید(75) م‍ؤلفاً ما بین کبیر و متوسط و صغیر کلها فی العلوم الدینیة.

و محدث قمی در سفینة البحار نیز درباره وی چنین می­گوید: (ج 8، ص 691):

هو العالم الجلیل و المحدث الکامل النبیل الماهر المتتبع فی الاخبار صاحب المؤلفات الکثیرة کالبرهان فی تفسیر القرآن، و معالم الزلفی.

صاحب جواهر درباره عدالت وی چنین می­نویسد: (جواهر الکلام، ج 13، ص 295)

لو کان معنی العدالة الملکة دون حسن الظاهر لایمکن الحکم بعدالت شخص ابداً الا فی مثل المقدس الاردبیلی و السید هاشم علی ما ینقل من احوالهم.

3شاید مجهول الحال بودن قاسم بن یحیی الجلاء الکوفی ایرادی در سند بنماید. ولکن احمد بن محمدبن ابی نصر بزنطی بالاتفاق از اصحاب اجماع است که بنابر مشهور تعداد آنها هیجده نفر است (کلیات فی علم الرجال ص 171، حدیثی را یکی از این اصحاب اجماع نقل کند آن حدیث را علما به عنوان حدیث صحیح قبول دارند، و به ضعف راوی قبل از آن توجه نمی‌کنند (رجال الحدیث و طبقاته آیةالله العظمی الخوئی، ج 2، ص 234؛ و کلیات فی العلم الرجال استاد شیخ جعفر سبحانی، ص 1656 ـ 171) اگر بزنطی از کسی حدیث نقل کرده است؛ موثق شناخته می‌شود.